Het is geen goed voorteken wanneer ouderen op leeftijd een heup breken. Dit blijkt uit een Belgisch prospectief cohortonderzoek onder ruim 730.000 ouderen. De ouderen die hun heup breken zijn meestal 50+. Van die ouderen die een gebroken heup hebben overlijdt er maar liefst 15 tot 20% aan de gevolgen hiervan. De overige ouderen moeten over het algemeen hun leeftijdsverwachtingen bijstellen. Zelfs 10 jaar na de gebroken heup ligt de leeftijdsverwachting nog een stuk lager dan bij leeftijdsgenoten die niks braken. Het overlijden kan komen door de hersteloperaties of andere complicaties. Na de operatie kunnen er problemen ontstaan zoals bloeduitstortingen en wondontstekingen.
Ook kan de patiënt problemen krijgen door het nog niet goed mobiel zijn (bijvoorbeeld longontsteking) of van andere gezondheidskwalen (bijvoorbeeld hartproblemen of ontstaan van verwardheid). Daarnaast kan het zo zijn dat de geplaatste schroeven en/of pen of plaat niet bestand zijn tegen de vrijgekomen krachten en in tweede instantie weer losbreken of uitbreken. Ook diepe ontstekingen van het geplaatste kunstmateriaal kunnen ontstaan, maar deze zijn gelukkig zeldzaam.
Er komt een veel leed bij een heupfractuur kijken en voorkomen is daarom ook beter dan genezen. Lees hier meer over valpreventie.
Het Belgische onderzoek heeft ook nog onderscheidt tussen mannen en vrouwen ontdekt. 3 maanden na een gebroken heup hebben vrouwen 6 keer meer risico om te overlijden dan zou worden verwacht als je kijkt naar hun leeftijd. Bij mannen blijkt in diezelfde periode de sterftekans toegenomen met een factor 8. Nadat de eerste 3 kritische maanden overleefd zijn, daalt het risico op sterven snel, maar het blijft een hoger risico ten opzichte van leeftijds- en seksegenoten zonder een gebroken heup.
In 2018 is het aantal mensen in Nederland dat overleed door een accidentele val (na vallen, struikelen of uitglijden) met 600 gestegen ten opzichte van het voorgaande jaar, zo publiceerde het CBS. Een opvallend punt is dat het aantal personen dat door de gevolgen van een val na meer dan 30 dagen overleed, in tien jaar bijna is verdubbeld. De grootste oorzaak voor ‘laat’ overlijden na een val is het breken van de heup.
Vaak stellen mensen zichzelf de vraag is het verstandig om een ouderen dan nog te opereren aan de heup als de kans op overlijden zo groot is. Volgens de huidige inzichten moet de reflex om zo snel mogelijk te opereren, ingegeven door richtlijnen en kwaliteitsindicatoren, voorafgegaan worden door een multidisciplinair overleg met de orthopeed/traumatoloog, internist ouderengeneeskunde, anesthesioloog en zo mogelijk een specialist ouderengeneeskunde. Hierbij kan – in overleg met patiënt en familie – ook ter sprake komen of de operatie zal leiden tot mobiliteitsherstel en het voorkomen van complicaties, of juist het risico op overlijden onevenredig bespoedigd.
Op dit gebied ontwikkelen zich vele initiatieven waarbij vooralsnog bewijs voor de effectiviteit ontbreekt, evenals inzicht in ervaren kwaliteit van leven en sterven. Naast opereren is er ook de optie voor een palliatief traject, waarbij iemand comfortabel kan sterken door morfine toe te dienen. Dit wordt ook als optie gegeven omdat een operatie zoals eerder vermeld een enorme aanslag kan zijn voor ouderen op hun gezondheid.
Om heupfracturen te voorkomen heeft Wolk heupairbag als eerste ter wereld een effectieve heupbescherming ontwikkeld die heupen te beschermen bij een val. Lees hier meer.
